Periodiek onderhoud van uw financiering? 5 vragen tot nadenken

We vinden het vanzelfsprekend dat uw auto periodiek onderhouden wordt om ongelukken te voorkomen en veilig deel te nemen aan het verkeer. Maar denkt u weleens na over het onderhoud van uw financiering? De kredietovereenkomst belandt vaak in een lade, zonde. Want ook uw financieringsstructuur verdient een periodieke controle. Zorg ervoor dat deze structuur passend is en blijft voor een optimale ondersteuning van uw bedrijfsactiviteiten. In deze blog stel ik vijf vragen tot nadenken.

Het komt helaas te vaak voor dat ondernemers verrast worden door een plotseling liquiditeitstekort of door het acteren van hun bank. Hierdoor kan het gebeuren dat de bank op de bestuurdersstoel komt te zitten van de onderneming en de ondernemer zelf als bijrijder plaats kan nemen, waarbij de airbag wordt uitgeschakeld. Dit is geen gewenste situatie en dient wanneer mogelijk voorkomen te worden.

Het krijgen van een financiering kost vaak veel tijd en energie. Als de kredietovereenkomst eenmaal getekend is, belandt deze vaak in het archief en wordt er nauwelijks meer naar omgekeken. Er zijn echter een aantal redenen waarom dit niet verstandig is en waarom er dan ook eigenlijk minimaal één keer per jaar goed naar uw financiering en uw toekomstige financieringsbehoefte gekeken dient te worden.

1. Is de omvang van de financiering nog wel toereikend en passend?

Het is van belang om periodiek, bijvoorbeeld elk kwartaal, een nieuwe liquiditeitsprognose op te stellen. De voorkeur is om dit voor tenminste de komende 12 maanden te doen. Hiermee voorkomt u dat u onverwachts wordt geconfronteerd met een liquiditeitstekort. Zo heeft u de tijd om een financieringsaanvraag goed voor te bereiden, te onderbouwen, te kijken wat voor soort financiering wenselijk is en bij welke financier u de aanvraag neer gaat leggen. Daarnaast kunt u wellicht ook nog maatregelen nemen waardoor een uitbreiding van de financiering niet nodig is. Een té ruime kredietfaciliteit is niet nodig en brengt kosten met zich mee. Banken hanteren een bereidstellingsprovisie over het gedeelte van het krediet in rekening courant dat u niet gebruikt. Let wel op: geef niet te snel (een deel van) uw overbodig krediet terug aan de bank. Het lijkt op korte termijn wellicht aantrekkelijk, maar om het krediet terug te krijgen vergt dit een nieuwe financieringsaanvraag met de bijbehorende fiatteringsroute.

2. Voldoet u nog aan de afspraken die in de kredietovereenkomst gemaakt zijn?

Regelmatig worden er in kredietovereenkomsten convenanten (financiële ratio’s) opgenomen. De meest voorkomende zijn een solvabiliteitsratio, een minimale DSCR (Debt Service Coverage Ratio, de verhouding van de financieringslasten ten opzichte van de vrije kasstroom) en een maximale Debt/EBITDA ratio (de verhouding van de rentedragende schulden ten opzichte van het bedrijfsresultaat vóór rente, belasting en afschrijving). Toetsing van deze convenanten vindt veelal plaats op basis van jaarcijfers. In sommige gevallen echter ook op basis van tussentijdse cijfers. Voldoet u niet aan de convenanten, dan bent u in gebreke (in default). De financier zou dan theoretisch het krediet op kunnen eisen, maar veelal zal de bank eerst een waiver verstrekken. In dat geval gedoogt de financier (onder voorwaarden) voor een bepaalde tijd de default situatie. Uiteraard zal de bank dit alleen doen indien de situatie (naar verwachting) tijdelijk is. Maatregelen die verder getroffen worden door de bank zijn bijvoorbeeld hogere rentetarieven, aangescherpte voorwaarden en frequentere informatievoorziening in de vorm van managementrapportages. In het uiterste geval komt “Bijzonder Beheer” om de hoek kijken en/of volgt opzegging van het krediet. Het is dus van belang dat u zelf ook de ontwikkeling van de convenanten in de gaten houdt. Overleg tijdig met uw adviseur als u in een default situatie dreigt te komen. Onderzoek de mogelijkheden om een default te voorkomen en/of ga proactief met de bank in gesprek.

3. Zijn de voorwaarden en condities nog passend?

De voorwaarden en condities die in de kredietregeling overeen zijn gekomen, zijn veelal gebaseerd op de situatie ten tijde van het afsluiten van de overeenkomst. Er kunnen diverse ontwikkelingen zijn geweest die het mogelijk maken de voorwaarden en/of condities opnieuw ter discussie te stellen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een positieve ontwikkeling van de financiële positie van de onderneming (het track record) en/of als al een substantieel deel van de financiering is afgelost. De creditrating (ofwel kredietclassificatie) bij een bank kan hierdoor zijn verbeterd, waardoor risico-opslagen naar beneden kunnen worden bijgesteld. Ook kan mogelijk de omvang van het privé commitment van de aandeelhouder(s) worden beperkt. Bij een hoofdelijke aansprakelijkheid staat u in privé garant voor het gehele krediet. De aansprakelijkheid kan beperkt worden door de hoofdelijke aansprakelijkheid te vervangen door een gelimiteerde borgstelling. Indien een persoonlijke borgstelling is afgegeven, is het zinvol te bekijken of deze kan worden beperkt of wellicht helemaal kan vervallen. Indien sprake is van een groepsstructuur en de personal holding(s) zijn nog als kredietnemer of als hoofdelijk aansprakelijke opgenomen is het te overwegen deze aansprakelijkheid ter discussie te stellen. Daarnaast kan het zinvol zijn de noodzaak van de verpanding van zakelijke zekerheden (bijvoorbeeld bedrijfsmiddelen, debiteuren en/of voorraden) tegen het licht te houden. Indien u deze “vrij” hebt maakt dit in de toekomst een asset-based financiering (bijvoorbeeld middels lease of factoring) een stuk eenvoudiger.

4. Is er binnenkort een renteherziening of is het wellicht interessant om in de huidige rentemarkt de lopende rente tussentijds aan te passen?

Een renteherziening kan een aanleiding zijn om ook weer eens door een andere bank naar uw financiering te laten kijken. Bij een renteherziening mag u namelijk boetevrij de betreffende lening aflossen en een krediet in rekening courant is sowieso dagelijks opzegbaar. Als u wacht tot het nieuwe aanbod van de huidige financier, bent u vaak al te laat om hier ook nog door een andere financier naar te laten kijken. De doorlooptijd van een financieringsaanvraag is tegenwoordig erg lang. Bent u nog geen relatie bij de nieuwe financier, dan moet u rekening houden met lange doorlooptijden die financiers hebben voor het opvoeren van uw klantgegevens (o.a. uit hoofde van de Wwft). Het is te overwegen om bij de huidige lage rentestanden lopende rentecontracten open te breken en tussentijds aan te passen. Veelal zal hiervoor een boeterente moeten worden betaald, maar daar staat dan tegenover dat u voor een langere periode een lagere rente terug kunt krijgen.

5. Staan er investeringen gepland of zijn investeringen noodzakelijk om de continuïteit te waarborgen?

Dan is het nodig tijdig te kijken hoe u de investering gaat financieren. Misschien zou u dat op dit moment nog met eigen middelen kunnen doen, maar het is de vraag of dit verstandig is. In de huidige onzekere markt kan het beter zijn liquide middelen zo veel als mogelijk binnen de onderneming te houden (“Cash is King”). Een investering in bedrijfsmiddelen is bij aankoop relatief eenvoudig te financieren (afhankelijk van de courantheid) en bij de huidige lage rente zijn de financieringslasten te overzien.

Kortom

Zorg er dus voor dat de kredietovereenkomst niet in het archief beland, maar dat u hier periodiek met uw adviseur naar kijkt. Een financiering is niet statig, maar behoeft een periodiek onderhoud. Dit voorkomt verrassingen en zorgt er voor dat uw onderneming klaar is en blijft voor de toekomst tegen passende voorwaarden en condities.