Prinsjesdag 2023 | Hoofdpunten uit het Belastingplan 2024 c.s.

Tijdens Prinsjesdag 2023 is het huidige kabinet demissionair. Dit betekent dat dit kabinet nu geen rigoureuze beleidswijzigingen inzet. Dat wil echter niet zeggen dat er op fiscaal vlak niets gebeurt. Het pakket Belastingplan 2024 bestaat dit jaar uit niet minder dan vijftien wetsvoorstellen! Hieronder zetten wij de belangrijkste maatregelen op een rij.

Het kabinet beoogt om met name de lagere en middeninkomens enigszins te compenseren voor de gestegen prijzen. De forse ingrepen van het kabinet worden onder andere gefinancierd door verschillende belastingverhogingen. Deze komen vooral terecht bij het bedrijfsleven en bij vermogenden. Ook worden verschillende accijnzen verhoogd.

Wat opvalt is dat vooral ondernemers in het vastgoed potentieel hard worden geraakt, bijvoorbeeld door de volgende maatregelen:

• de aanpak van het ontwijken van btw en overdrachtsbelasting door vastgoedaandelentransacties;
  • De samenloopvrijstelling is bij aandelentransacties nog wel toe te passen als het achterliggende onroerend goed nieuw onroerend goed betreft (of rechten waaraan deze zijn onderworpen) dat gedurende ten minste twee jaren na verkrijging daarvan worden gebruikt voor activiteiten waarvoor ten minste 90% recht op aftrek van btw bestaat.
  • Mocht de samenloopvrijstelling bij de aandelentransactie niet van toepassing zijn, dan is een nieuw geïntroduceerd overdrachtsbelastingtarief van 4% van toepassing.
• het standaard aanmerken van verhuurd vastgoed als beleggingsvermogen bij bedrijfsopvolging.

Voor ondernemers die hun onderneming willen overdragen aan de volgende generatie is het belangrijk te letten op de aangekondigde aanpassingen en aanscherpingen van de BOR (bedrijfsopvolgingsregeling in de schenk- en erfbelasting) en van de DSR (doorschuifregeling in de inkomstenbelasting), zoals:

• het verlagen van het vrijstellingspercentage van de BOR naar 70% boven € 1,5 miljoen ondernemingsvermogen per 1 januari 2025;
• het afschaffen van de 5% doelmatigheidsmarge in de BOR en DSR (respectievelijk per 1 januari 2025 en op een later te bepalen moment).

Geen onderdeel van het Belastingplan 2024, maar wel al aangekondigd voor het Belastingplan 2025 zijn wijzigingen die complexer zijn en meer tijd vergen, te weten:

• beperking toegang tot de BOR en de DSR tot reguliere aandelen met een minimaal belang van 5% in het geplaatste kapitaal;
• het versoepelen van de bezitseis en de voortzettingseis in de BOR;
• het aanpakken van ongewenst gebruik van de bedrijfsopvolgingsregelingen.

Verder zijn voor een ondernemer per 1 januari 2024 door zijn vennootschap gedane giften aan een ANBI in het geheel niet langer aftrekbaar, maar leiden dergelijke giften ook niet tot heffing van dividendbelasting of box 2-heffing.

Voor ondernemers in de IB-sfeer (box 1) wordt voorgesteld om de afschrijvingsbeperking op vastgoed in eigen gebruik te verhogen van 50% van de WOZ-waarde tot 100% van de WOZ-waarde. De facto zal dus nog maar beperkt kunnen worden afgeschreven, net zoals nu ook al het geval is voor ondernemers in de VPB-sfeer. Ook wordt de MKB-winstvrijstelling verder verlaagd van 14% naar 12,7%.

Voor particulieren zijn de ontwikkelingen in box 3 belangrijk. Het Belastingplan 2024 bevat – zoals verwacht – geen volledige herziening van het volledige stelsel. Dat zal op zijn vroegst pas plaatsvinden per 2027. Belangrijk is wel dat het kabinet voorstelt het tarief in box 3 in 2024 met 2%-punt te verhogen. Vanaf 1 januari 2024 zal het belastingtarief dan stijgen tot 34%. Hiermee worden de eerder voorgestelde geleidelijke stapsgewijze verhogingen versneld. Voorts wordt het heffingvrije vermogen (€ 57.000 per persoon en € 114.000 voor partners) niet geïndexeerd. Ook kent het Belastingplan 2024 (met terugwerkende kracht tot 1 januari 2023) een aantal versoepelingen en vereenvoudigingen van het huidige stelsel zoals de kwalificatie van een aandeel in een VvE (Vereniging van Eigenaren) als spaargeld in plaats van als ‘overige belegging’. Ook een aandeel in het vermogen op een derdengeldenrekening van een notaris wordt voortaan als spaargeld aangemerkt voor box 3. Verder worden onderlinge vorderingen en schulden in box 3 tussen fiscaal partners en tussen ouders en minderjarige kinderen gedefiscaliseerd. Voor particulieren is verder belangrijk dat de eerste schijf in box 1 van de inkomstenbelasting beperkt wordt verhoogd van circa € 73.000 naar € 75.000.

Verder bevat het Belastingplan 2024 verschillende maatregelen om constructies te bestrijden en ongewenst gebruik van fiscale regelingen aan te pakken. Voorbeelden hiervan zijn:

• het tegengaan van dividendstripping;
• de ‘reparatie’ van de lucratiefbelangregeling naar aanleiding van een recent arrest van de Hoge Raad;
• het aanpassen van het kwalificatiebeleid voor (buitenlandse) rechtsvormen voor Nederlandse fiscale doeleinden, om kwalificatieverschillen te voorkomen; onderdeel hiervan is dat de Open CV komt te vervallen.

Voor beleggers die beleggen via open fondsen voor gemene rekening (OFGR’s) en/of vrijgestelde beleggingsinstellingen (vbi’s) is ook belangrijke wetgeving opgenomen. Zonder actie zou de invoering van deze wet in 2025 kunnen leiden tot belastingheffing. Er wordt voorzien in overgangsrecht waarmee acute belastingheffing door herstructurering in 2024 kan worden voorkomen.

Rondom de arbeidsmarkt is er een aantal in het oog springende veranderingen opgenomen. Voor de werkkostenregeling zal het budget in de eerste schijf iets lager uitvallen (1,92%) dan vorig jaar. Wel zal de onbelaste vergoeding per kilometer stijgen naar € 0,23 en worden de kosten voor het OV sneller onbelast. Overige veranderingen zijn te verwachten voor een verruiming van de subsidies die werkgevers kunnen aanvragen voor de ontwikkeling van hun werknemers (€ 25.000 via SLIM-regeling) en moeten werkgevers met meer dan 100 werknemers vanaf 1 januari de gereden zakelijke kilometers (inclusief woon-werk) gaan registreren en in 2025 gaan rapporteren.

Tot slot bevat het pakket Belastingplan 2024 wetgeving op het vlak van klimaat voor bijvoorbeeld de glastuinbouw en elektriciteit en industrie, maar bijvoorbeeld ook op het gebied van rechtsbescherming voor burgers.

In onze uitgebreide nieuwsbrief zetten wij de belangrijkste onderwerpen voor u op een rij, voorzien van ons commentaar. Indien u hiervoor aangemeld bent ontvangt u deze automatisch in uw mailbox. Aanmelden voor de nieuwsbrief kan hier. Voor vragen of nadere toelichting kunt u contact opnemen met uw PKF Wallast adviseur.

Jeroen van Strien

Hoofd Vaktechniek PKF Wallast