Uitspraak Hoge Raad: bezorgers Deliveroo zijn werknemers, geen ZZP’ers

De Hoge Raad heeft recent uitspraak gedaan inzake de Deliveroo-zaak. De centrale vraag was of de maaltijdbezorgers zich kwalificeren als zzp’er, dan wel als werknemer. Het laatste is het geval, aldus de Hoge Raad. De bezorgers zijn werkzaam op basis van een arbeidsovereenkomst en niet op basis van een overeenkomst van opdracht.

Alle omstandigheden van het geval

Of van een arbeidsovereenkomst sprake is, hangt volgens de Hoge Raad af van álle omstandigheden van het geval. Hierbij wordt onder andere gekeken naar de aard en duur van de werkzaamheden, de inbedding van het werk, het al dan niet bestaan van een verplichting om het werk persoonlijk uit te voeren (vrije vervanging), de hoogte van de beloning, het lopen van een commercieel risico en of de zzp’er zich als ondernemer gedraagt (o.a. hebben van meerdere opdrachtgevers).

Vrije vervanging

Deliveroo voerde onder andere aan dat de bezorgers zich vrij mochten laten vervangen en de vrijheid hadden al dan niet te werken. Dit past volgens Deliveroo niet bij een arbeidsovereenkomst.

De Hoge Raad ging hier echter niet in mee, nu het praktische belang van de vervangingsmogelijkheid voor de bezorgers gering was: niet is gebleken dat een bezorger zich permanent, zonder toestemming van Deliveroo, heeft laten vervangen.

Praktijk gaat voor papier

Kortom, afspraken kunnen contractueel worden vastgelegd, maar als er in de praktijk nauwelijks betekenis aan toekomt, verliest het aan gewicht: de feitelijke werksituatie gaat voor de papieren situatie.

Organisatorische inbedding en ondernemerschap

Een in het oog springende ‘’omstandigheid van het geval’’ die de Hoge Raad benoemt is de ‘’organisatorische inbedding’’. Inbedding betekent dat de werkzaamheden van de zzp’er de kern vormen van de bedrijfsactiviteiten van de opdrachtgever. Hierbij kan gedacht worden aan een zzp-advocaat op een advocatenkantoor. Dit is één van de omstandigheden die kunnen wijzen op een dienstbetrekking.

Een ander opvallend punt is het ‘’ondernemerschap’’. Volgens de Hoge Raad moet worden beoordeeld of iemand zich in het economisch verkeer als ondernemer gedraagt of kan gedragen.

Gevolgen voor de praktijk

Momenteel hanteert de belastingdienst een zogenaamd ‘’handhavingsmoratorium’’. Dit wil zeggen dat enkel bij  ‘’kwaadwillendheid’’ en bij het niet opvolgen van door de belastingdienst gegeven aanwijzingen, wordt gehandhaafd. Echter is de politiek en belastingdienst momenteel wel al bezig met het versterken en verbeteren van de handhaving binnen de mogelijkheden van de bestaande wet- en regelgeving.

Daarnaast, niet alleen de belastingdienst is partij/belanghebbende in dezen. Zzp’ers zelf kunnen op een gegeven moment ook stellen werknemer te zijn in plaats van zelfstandige, met alle gevolgen van dien voor de opdrachtgever. Te denken valt dan aan claims inzake vakantiegeld, vakantiedagen en loondoorbetaling bij ziekte.

Voorts kunnen vakbonden de toepassing van de CAO en pensioenfondsen de afdracht van pensioenpremies claimen. Deze twee partijen dringen ook aan op betere en strengere handhaving door de belastingdienst.

Kortom, genoeg reden om een kritische beoordeling te (laten) maken van uw samenwerking met zzp’ers.

Vragen & advies

Indien gewenst kunnen wij u hier behulpzaam bij zijn, maar ook bij onder andere het opstellen van een goede overeenkomst van opdracht. Neem gerust eens contact op met mr. Kim Klaassens-Habets.